Plastic lijmen

Wanneer je verschillende (geprinte) onderdelen permanent aan elkaar wilt verbinden kun je kijken naar de volgende lijmen:

Cyanoacrylaat (Secondelijm) #

Cyanoacrylaatlijmen werken goed met veel print plastics, zoals PLA en PETG. Ze creëren snel een sterke verbinding en zijn gemakkelijk verkrijgbaar. Je kan meestal kiezen voor zeer vloeibare lijmen of ‘gel’ lijmen.

Oplosmiddelen #

Oplosmiddelen kunnen gebruikt worden als lijm doordat ze de te lijmen oppervlakken gedeeltelijk oplossen, waardoor ze aan elkaar hechten wanneer het oplosmiddel is verdampt. Veel commerciële lijmen bevatten oplosmiddelen, maar soms is het handiger/goedkoper om te zoeken naar een oplosmiddel dat specifiek geschikt is voor 1 type plastic. Wees je zeer bewust van de veiligheidsrisico’s en lijm altijd in goed geventileerde ruimtes.

Methylacetaat #

Is een hoofdbestanddeel van acetonvrije nagellakremover. Tegenwoordig is dit een goed alternatief voor het glashelder verlijmen van PMMA (Acrylaat/Plexiglas). Vroeger werd daar vaak chloroform of dichloormethaan voor gebruikt, maar deze twee middelen hebben grotere negatieve gezondheidsrisico’s. Ethyl acetaat lijkt op methyl acetaat en kan ook gebruikt worden als minder agressieve PMMA lijm. Het grote voordeel van methylacetaat is dat het commercieel goed verkrijgbaar is en tevens zeer effectief is voor het verlijmen van PLA prints en vele andere kunststoffen (ABS, ASA, SAN, PVS, PS). Het bekende ‘3dgloop’ bevat methylacetaat als hoofdbestanddeel.

d-limoleen #

Dit middel (afkomstig uit citrusvruchten) zit in veel schoonmaakmiddelen doordat het een effectieve ontvetter is. Het is een vreemde eend in de bijt aangezien het niet fantastisch werkt als lijm, maar wel HIPS oplost. Oftewel, High Impact Poly Styreen. Dit is een vorm van piepschuim dat ook verkrijgbaar is als goedkoop print materiaal. HIPS en d-limoleen vormen daarmee een goed alternatief voor PVA als oplosbaar support materiaal.

Aceton #

Aceton is een goedkoop en veelgebruikt oplosmiddel voor het lijmen van ABS (Acrylonitril Butadieen Styreen). Aceton dampen werden soms ook gebruikt om ABS oppervlakken te egaliseren.

Epoxyhars #

Epoxy kan ook worden gebruikt om plastic te lijmen. Het is een veelzijdige lijm die een sterke verbinding vormt en bestand is tegen verschillende omgevingsomstandigheden. Werken met epoxy is vaak iets meer werk doordat er in veel gevallen A en B componenten gemixt moeten worden. Er zijn echter ook UV-hardende epoxy’s leverbaar waarbij de epoxy snel uithardt door middel van UV licht.

Plastic-lassen #

Plastic-lassen omvat het gebruik van warmte om het plastic bij de verbinding te smelten en het te laten samensmelten bij het afkoelen. Dit kan worden gedaan met een soldeerbout of een gespecialiseerd plastic lasapparaat. Deze methode hebben we in het Fablab vaker gebruikt om bijvoorbeeld polypropyleen (PP) aan elkaar te smelten. Het voordeel hiervan is dat de chemische resistentie en andere eigenschappen van het materiaal niet beïnvloed worden door de gebruikte lijmen.

Tips & Risico’s #

Voordat je een lijm of oplosmiddel gebruikt, is het belangrijk om het eerst te testen op een afvalstukje (maak de te lijmen oppervlakken altijd grondig schoon). Volg ook altijd de veiligheidsrichtlijnen aangezien bepaalde oplosmiddelen zeer giftig kunnen zijn, maar ook bij het smelten van plastic kunnen giftige dampen vrijkomen. Houd er daarnaast rekening mee dat de effectiviteit kan variëren afhankelijk van de specifieke samenstelling van het materiaal. Let extra goed op wanneer je lijmen gebruikt op plastics die in contact komen met voedsel of de huid.